Nie jesteś zalogowany na forum.
Strony: 1
Malina właściwa (Rubus idaeus L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych. W stanie dzikim występuje na znacznej części Azji oraz w niemal całej Europie, oprócz Portugalii i Islandii[2]. W Polsce jest pospolity na całym obszarze. Jest uprawiany w wielu regionach świata.
Maliny pojawiają się w źródłach ok. 300 r. p.n.e. Jako pierwszy raz uznał malinę za roślinę uprawną Palladius w IV w. n.e. Pierwsze uprawy malin znane są z przyklasztornych ogrodów i były wprowadzane od późnego średniowiecza, zaś w końcu XVIII w. pojawiły się pierwsze odmiany hodowlane.
Zastosowanie
Roślina uprawna. Jest uprawiana jako krzew owocowy. Jej uprawa jest w Polsce dość rozpowszechniona. W uprawie znajduje się szereg odmian uprawnych będących mieszańcami międzygatunkowymi. Forma typowa i liczne odmiany owocują na pędach dwuletnich, od niedawna istnieją w uprawie odmiany owocujące na pędach jednorocznych.
Sztuka kulinarna. Owoce są smaczne i pachnące, nadają się do spożycia zarówno na surowo, jak i na przetwory: soki, dżemy, konfitury. Ze względu na obecność związków purynowych powinni ich jednak unikać chorzy na podagrę oraz zapalenie nerek. U niektórych ludzi maliny wywołują uczulenie[6]. U dziko rosnących malin owoce są bardzo często robaczywe.
Roślina lecznicza:
Surowiec zielarski: owoc Fructus Rubi idaei (Bacca Rubi idaei) bogaty w błonnik[7] (6,7 g/100 g), polifenole, witaminy A, B1, B2, B3 i C, karotenoidy, tokoferole, wapń, magnez, miedź, potas, cynk, mangan, żelazo, selen[3], olejek eteryczny, pektyny, pochodne cyjanidyny, a także kwasy organiczne jak choćby: cytrynowy, jabłkowy i salicylowy[8], kwas asparaginowy (304 mg na 100 g[7]) oraz kwas glutaminowy (195 mg na 100 g[7]); oraz liść – Folium Rubi idaei – duża zawartość witaminy C (300 mg%), garbniki, kwasy organiczne, śluzy, żywice.
Działanie: owoce mają działanie napotne i przeciwgorączkowe[3] oraz ogólnie wzmacniające ze względu na zawartość witamin. Podobne działanie, lecz jeszcze silniejsze mają liście, które ponadto działają moczopędnie, żółciopędnie, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, ściągająco, oraz poprawiają przemianę materii. Napar z suszu owocowego i liści wykorzystuje się w stanach gorączkowych[6].
Występujący w malinach kwas elagowy wykazuje działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe i przeciwwirusowe.
Offline
Do celów leczniczych zbiera się w lipcu świeżo dojrzałe, jędrne owoce maliny i suszy w suszarni ogrzewanej początkowo w temperaturze ok. 30° C, a następnie dosusza w temperaturze 50° C. Napar z suszonych owoców lub syrop ze świeżych (syrop malinowy podaje się zwłaszcza dzieciom) pobudzają czynność gruczołów potowych i w stanach gorączkowych wywołują po pół godzinie (do godziny) obfite wydzielanie potu.
Do celów farmaceutycznych zbiera się również w ciągu lata młode, dobrze wyrośnięte liście maliny i suszy w suszarniach naturalnych w cieniu i przewiewie. Liście maliny działają ściągająco, przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie. Wyciągi wodne, zawierające garbniki, hamują rozwój bakterii jelitowych i zmniejszają biegunkę. Wywołują też nieznaczny rozkurcz mięśni gładkich jelit, naczyń krwionośnych i macicy. Zarówno napar z suszonych owoców maliny, jak i syrop malinowy są od dawna znanym i często stosowanym domowym lekiem napotnym w bakteryjnych i wirusowych chorobach z podwyższoną temperaturą. Owoce maliny wchodzą w skład mieszanki ziołowej Pyrosan (HERBAPOL), stosowanej jako lek napotny i przeciwgorączkowy.
Offline
Malina właściwa - Rubus idaeus (Rosaceae).
Opis.
Krzew do 3 m wys.; pędy w dole kolczaste; liście 5-7-listkowe; kwiaty w baldachogronach lub w gronach; kielich 5-działkowy; korona złożona z pięciu drobnych białych lub różowawych płatków; owoc - soczyste pestkowce zebrane w owoc zbiorowy. Kwitnie w maju i w czerwcu.
Malina to roślina pospolita w całym kraju.
Rośnie w lasach, w zaroślach i na ich skrajach. Uprawiana (odmiany).
Surowiec.
Surowcem jest liść i owoc, rzadziej pędy szczytowe - Folium, Fructus et Frondes Rubi idaei, FP I, II, III, IV i V. Owoce zbiera się tylko dojrzałe i zużywa świeże lub poddaje suszeniu w otwartym piekarniku ogrzanym do temp. 60-80o C. Liście i pędy szczytowe zbiera się przed kwitnieniem lub w czasie kwitnięcia rośliny i suszy w temp. 25-50o C.
Owoce i liście maliny suszone - sprzedawane są w aptekach i w sklepach zielarskich (opak. 50 g).
Skład chemiczny.
Liście i gałązki zawierają ok. 4% garbników, kwasy organiczne (askorbinowy, cytrynowy, salicylowy, szczawiowy, winowy), flawonoidy, karoten, śluzy (małe ilości), żywice.
Owoce posiadają 24 mg wit. C w 100 g, 130 mg wit. A, 60 mg wit.P, 20 ug wit. B1, 70 ug wit. B2, 300 ug wit.PP, 1,21% pektynianu wapnia, 6,21% cukru, 2,02% kwasu jabłkowego oraz kwas cytrynowy, salicylowy, mrówkowy, sole mineralne (dużo żelaza, fosforu i miedzi), glikozydy antocyjanowe (także w liściach i pędach), np. cyjanidyna, beta-sterol, alkohole (izo-amylowy, fenyloetylowy).
Działanie.
Liście i pędy działają moczopędnie, napotnie, przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie, odkażająco, przeciwbiegunkowo i słabo żółciopędnie.
Owoce natomiast działają wykrztuśnie, wzmacniająco, napotnie, przeciwgorączkowo, moczopędnie, oczyszczająco, przeciwmiażdżycowo.
Wskazania: przeziębienie, gorączka, choroby zakaźne, zaburzenia trawienne, skąpomocz, biegunka, nieżyt żołądka i jelit.
Napar: 2 łyżki liści lub pędów, albo 3 łyżki owoców zalać 2 szkl. wrzącej wody: odstawić na 20 minut; przecedzić; napar z owoców osłodzić miodem. Pić 4 razy dz. po 200 ml; niemowlęta - 2 łyżeczki lub 1 łyżka; dzieci 100-150 ml kilka razy dz.
Nalewka malinowa - Tinctura Rubi idaei: pół szkl. liści lub szkl. owoców zalać 400 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Nalewkę na owocach zażywać 3-4 razy dz. po 15 ml (można ją zmieszać z miodem uzyskując alkoholmel działający wybitnie wzmacniająco i wykrztuśnie).
Nalewkę na liściach stosować zewnętrznie do przemywań skóry łojotokowej, z pryszczami, wągrami (doskonale oczyszcza pory), oraz opryszczki, okolic ran, oparzeń, owrzodzeń, ropni i mokrych wyprysków. Można ją także zażywać po 10 ml w 50 ml wody przy bólach brzucha oraz złym trawieniu.
Rp.
Liść i (lub) owoc maliny - 1 łyżka
Kwiat lipy - 1 łyżka
Kwiat wrzosu - 1 łyżka
Wymieszać.
Przyrządzić napar z 2 łyżek mieszanki na 2 szkl. wrzątku. Pić kilka razy dz. po 150-200 ml; można podawać niemowlętom.
Wskazania: zaburzenia trawienia, przeziębienie, gorączka, choroby zakaźne, kaszel, chrypka, katar, zapalenie gardła i oskrzeli, biegunka, niestrawność.
Offline
Strony: 1